ماه مدینه در چهارمین روز شعبان سال 26 هجری با تولد پسری از تبار خورشید، نوری دیگر گرفت و کوچه های بنی هاشم به روی حضرت عباس (ع) علمدار و سقای کربلا آغوشی از عشق گشود. «ابوالفضل» مشهورترین کنیه اوست. بسیاری از فرهیختگان بهره مندی از فضایل فراوان را علت این لقب دانسته اند؛ از سوی دیگر، پاره ای از محققان و اندیشمندان بهره مندی از نعمت وجود فرزندی به نام «فضل» را دلیل این کنیه شمرده اند. تمام ویژگی ها و فضایل و کمالات حضرت عباس(ع) شعاعی از یک دایره است؛ دایره ای که بایستی آن را «ولایت پذیری» و اطاعت بی چون و چرا از «ولایت» نام نهاد.
به پاس رشادت های علمدار کربلا و پاسداشت جانفشانی های جانبازان جان بر کف جمهوری اسلامی ایران، روز ولادت آن حضرت به عنوان روز جانباز در تقویم ایران نامگذاری شده است.